Ο πύργος Κουτουμουλά: Ο ψηλότερος της Εύβοιας

Στα βόρεια του χωριού Κουτουμουλάς και δυτικά του οικισμού του Βέλους (ή Βελούσια ή Μπελούσι), στην ευρύτερη περιοχή των Κριεζών, υψώνεται εντυπωσιακός μεσαιωνικός  πύργος, πιθανώς ο ψηλότερος στην Εύβοια, ύψους περίπου 23 μ. με κάτοψη 7μ.x7μ.

Τον ονομάζουν και πύργο των Βελουσίων επειδή βρίσκεται στα Βελουσιώτικα κτήματα, ενώ είναι πολύ πιο κοντά στο χωριό Κουτουμουλάς. Διατηρείται σε αρκετά καλή κατάσταση. Ακριβώς δίπλα του βρίσκεται ο μικρός ναός  των Εισοδίων της Θεοτόκου (Μεσοσπορίτισσα) ο οποίος κοσμείται με τοιχογραφίες του 17ου αιώνα.

Ο πύργος Κουτουμουλά έχει οπτική επαφή  με τον πύργο του Δύστου, ενώ γύρω του φαίνεται ότι υπήρχε κατά τη Βυζαντινή εποχή και κατά την περίοδο της Λατινικής κυριαρχίας  εκτεταμένος οικισμός, όπως μαρτυρούν οικιστικά κατάλοιπα (κεραμίδια,  λιθοσωροί,  θεμέλια κτισμάτων κλ.π.) που εντοπίζονται εκεί. Επίσης, στην ευρύτερη περιοχή διατηρούνται πολλά πηγάδια για τη συλλογή νερού για τις ανάγκες του πύργου και του οικισμού. Μάλιστα υπήρχε και υδραγωγείο,  το οποίο δεν διατηρείται πλέον.

Πηγή: Εφορεία Αρχαιοτήτων Ευβοίας, Εταιρεία Ευβοϊκών Σπουδών, τοπικό τμήμα Αλιβερίου