Κύμη Ευβοίας: Ιερά μονή Μεταμόρφωσης του Σωτήρος

Η γυναικεία Ιερά Μονή Μεταμόρφωσης του Σωτήρα, βρίσκεται 4 χλμ βόρεια της Κύμης, στον δήμο Κύμης Αλιβερίου. Έχει αναγερθεί το 1643 και βρίσκεται σε ένα περιβάλλον άγριας φυσικής ομορφιάς, απόκρημνο, 250 μέτρα πάνω από τη θάλασσα, με θέα το Αιγαίο και τη Σκύρο. 

Το κτιριακό συγκρότημα είναι μεγάλο και περιβάλλεται από τέσσερις πτέρυγες κτιρίων που της δίνουν εικόνα φρουρίου. Στη βορεινή πλευρά υπήρχε οχυρωματικός πύργος για την άμυνα των μοναχών, κτισμένος από τους ίδιους. Στο κέντρο δεσπόζει ο ναός της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, ενώ στα αριστερά υπάρχει πηγή με δροσερό νερό.

Το τέμπλο είναι ξυλόγλυπτο. Το ναό στολίζουν φορητές εικόνες οι οποίες  έχουν μεταφερθεί από διαλυμένες μονές. Ξεχωριστό κειμήλιο αποτελεί ο χρυσοκέντητος επιτάφιος της Αποκαθήλωσης. Η μονή συντηρεί βιβλιοθήκη και κάποια χειρόγραφα χρονολογούνται από τον 18ο αιώνα.

Η παράδοση λέει ότι η μονή ιδρύθηκε από Αγιορείτες Μοναχούς τον 15ο αιώνα. Υπάρχει σφραγίδα του 1643 η οποία είναι χωρισμένη στα τέσσερα, όπως παρατηρείται στο Άγιο Όρος, που ενισχύει την άποψη αυτή. Λέγεται ότι οι μοναχοί αυτοί διέφυγαν από τους Τούρκους και βρήκαν καταφύγιο εδώ.

Πρέπει να σημειώσουμε δε την ενεργό συμμετοχή της μονής στον αγώνα του 1821, εξαιτίας της οποίας το μοναστήρι καταστράφηκε από τους Τούρκους (1821-1823), από τον πασά της Καρύστου Ομέρ Μπέη. Επισκευάσθηκε το 1847 με πρωτεργάτες τους οπλαρχηγούς του αγώνα Γιαννάκη, Δήμου και Ιωάννου, με την καθολική συμβολή των Κουμιωτών. Επίσης σημαντική ήταν η δράση των μοναχών στη εθνική αντίσταση το 1941-1944, όπου το μοναστήρι ήταν τόπος καταφυγίου και διαφυγής των πατριωτών προς τη Μέση Ανατολή, Ελλήνων και ξένων εχθρών του Άξονα, υπό την πνευματική καθοδήγηση του Μητροπολίτη Παντελεήμονα Φωστίνη.

Από το 1976 η μονή μετετράπη σε γυναικεία.